Цистит гэдэг нь шээсний замын цочмог vрэвсэлт євчинд багтдаг давсагны салст бvрхэвчийн vрэвсэл юм. Эмэгтэйчvvдэд энэ євчин илvv их тохиолддог нь 2 шалтгаантай
1. Анотомийн бvтцийн онцлог./ Шээс ялгаруулах сvв богино ,vтрээ хошногоны амсартай ойр байрладаг./
2. Yйл ажиллагааны онцлог

Сарын тэмдэг ирдэг,тєрєлт, жирэмслэлттэй холбоотой. Учир нь цус бол євчин vvсгэгч бичил биетvvдийн vржин амьдрах таатай орчин нь болж єгдєг. Шээсний сvв vтрээний яг дээр байрладаг нь бэлгийн идэвхитэй харилцаатай байгаа эмэгтэйд цисмтит vvсэх шалтгаан нь болж єгдєг. Учир нь бэлгийн харилцааны vед шээсний сvв дээш єргєгдєн хєєдєг учир гэдэсний эмгэг бичил биетэн халдахад тааламжтай болдог. Бvр « бал сарын цистит»гэсэн томьёо ч байдаг. Цистит ихэвчлэн даарсний дараа/ хvйтэн усанд орох,цас нойтон элс,чулуун дээр суух г.м/ хэт ядрах,хувийн ариун цэврийг муу сахих vед vvсдэг. Yндсэн шинж тэмдэг нь ойр ойрхон,бага багаар євдєлттэй хорсож шээх,умдган дээгvvр євдєх,шээсээ барьж чадахгvй болох зэрэг юм.
Зарим vед шээсний єнгє vнэр єєрчлєгдєх ба цусны хольцтой байх тохиолдол ч бий.
Хvнд хэлбэрийн vед бие махбодод хордлогын хариу урвалын шинж болох,халууралт,бєєлжилт, огих,огих,бие эрс сулрах,дагжих зэрэг шинж тэмдгvvд илэрч болно. Мєн шинж тэмдэггvй тохиолддог ба ихэвчлэн жирэмсэн vед болон урьдчилан сэргийлэх vзлэгээр лаборторийн шинжилгээгээр оношлогддог.
Эмчилгээ:
1. Анхны шинж тэмдэг илэрсэн даруйд эмчид vзvvлэн шинжилгээ хийлгэж оношоо бататгасны дараа тохирох антибиотикийг сонгох ёстой.
2. Шарсан мах, халуун ногоо, нєєшилсєн хvнс болон хийжvvлсэн ундаа хэрэглэхээс зайлсхийх хэрэгтэй. Хvнсэндээ сvvн бvтээгдэхvvн тараг,иогурт болон жимс ногоо/тарвас,шинэ єргєст хэмх/ тvлхvv хэрэглэх нь тустай.
3. Балжингарам /хамба шарилж/-ийн ханд бvхий /37-38хэмийн /халуун усны ууранд єдєрт 10минутаар 2 удаа суух нь єндєр vр дvнтэй.
4. Єдєрт 1.5 л –ээс багагvй шингэн уух.Тэхийн шээг « Нефромон », «Урофлюс» цай,аньсны хандыг єдєрт 3 удаа уух нь ашигтай.
5. Хэсэг газар халуун бvлээн жин тавих нь эерэг нєлєєтэй. Yvнд нэг жинг бvсэлхийн доогуур ,нєгєє жинг хоёр хєлийн хооронд тавих хэрэгтэй.
6. Yргэлж хуурай дулаан байх нь хорсож євдєх,ойрхон шээхээс холдуулдаг ач холбогдолтой. Yvнд даарахаас сэргийлж дулаан хувцаслах буюу дулаан оронд хэвтэх нь эмчилгээнд чухал ач холбогдолтой.
7. Цочмог циститийн бvх шинж тэмдэг арилсан ч гэсэн бєєрний /урологи/ эмчид заавал vзvvлэх хэрэгтэй.Энэ нь нэгдvгээрт уг євчнийг дахин сэдрээх ,євчин єєрт нь байгаа тодруулах/ энэ євчин нь бэлгийн замаар халдах нь элбэг./Хоёрдугаарт энэ євчний цаана нь илvv аюултай євчнvvд/давсагны халдвар/сvрьеэ гэх мэт илэрэхгvй єнгєрсєн эсэхийг бататгаж шаардлагатай шинжилгээг хийлгэх хэрэгтэй.
Урьдчилан сэргийлэх:
Энэ євчнєєр хэнч євдєж болзошгvй учир доорхи дэглэмийг чанд сахих нь урьдчилан сэргийлэх ач холбогдолтой.
1. Шээс хvрэх болтол давсагаа чинэрvvлэхгvй байх.Чинэсэн давсагны судас нь татагдаж нарийссанаас цусан хангамж дутагдаж халдвар халдах эрсдэлийг ихэсгэдэг. Мєн зогсонги байдалтай байгаа шээсэнд бактери бичил биетэн vржих тааламжтай орчин болж єгдєг.
2. Хувийн ариун цэвэр маш чухал.Ямар нэг vнэртэй хєєс, ангижруулагч тос зэргийг хэрэглэхгvйгээр єдєрт 2 удаа угаах .Дээрхи бодисуудын найрлага дахь химийн элемэнт нь бэлэг эрхтэн орчмын хvчил шvлтийн тэнцвэрийг алдагдуулж бичил биетнvvд єсєн vржих болоцоог бvрдvvлдэг.Ариун цэврийн хувьд онгоцонд орохоос шvршvvрт орох нь дээр.
3. Єдєрт 6-8 аяга/стакан/ ус уух нь ач холбогдолтой.
4. Эмэгтэйчvvдийн хувьд бэлгийн харьцааны ємнє болон хойно нь давсагаа суллах нь євчлєх магадлалыг бууруулна.
5. Циститээр євчлєх магадлалтай бол нийлэг эдээр хийсэн дотуур хувцаснаас татгалзаж цэвэр хєвєн даавуун материалаар хийсэн дотуур хувцас ,цагаан хэрэгсэл хэрэглэх хэрэгтэй.
6. Хэзээ ч бvv даар.Улирлын байдлаар бус даарагvй байхаар хувцаслах хэрэгтэй. Нойтон хvйтэн цас мєс ,хvйтэн чулуу,сандал тавцан дээр суух нь /бичил биет/ нянгуудын идэвхжих,бие махбодийн дархлаа сулрах нєхцєл болдог.
7. Хэт ядрахаас болгоомжил.Гvйцэд унтаж амрах,витамин хагалттай хэрэглэх,тогтмол дасгал хєдєлгєєн хийх хэрэгтэй

_________________
Ганцхан чинийхээ тєлєє